Wywłaszczenie nieruchomości może być dokonane, jeżeli cele publiczne nie mogą być zrealizowane w inny sposób, a praw do nieruchomości nie można nabyć od uprawnionego na podstawie umowy. Wywłaszczenie nieruchomości może nastąpić wyłącznie na rzecz Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego. Może ono dotyczyć Odszkodowanie za wywłaszczenie wypłaca inwestor, na wniosek którego dany organ wydał decyzję o zezwoleniu na realizację celu publicznego oraz ustalił kwotę odszkodowania. Często przy tym organ ustalający wysokość odszkodowania jest jednocześnie inwestorem (np. w przypadku budowy dróg powiatowych). Budzi to kontrowersje i bywa Woj. 113, poz. 2448), ustalająca przeznaczenie - drogi publiczne, a pozostała część przejętej nieruchomości stała się "terenem budowlanym" od momentu wydania przez Wojewodę decyzji nr 1 z 26 września 2019 r. o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej (powyżej opisanej), z dniem kiedy stała się ostateczną, potwierdzeniem 3.3.Postępowanie administracyjne dotyczące nabycia nieruchomości zajętych pod drogi 3.4.Odszkodowanie z tytułu nabycia nieruchomości zajętych pod drogi 3.4.1.Zgodność norm regulujących odszkodowanie za grunt zajęty pod drogę z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej 3.4.2.Termin do złożenia wniosku o odszkodowanie Specustawa drogowa jest również podstawą wywłaszczania nieruchomości pod budowę dróg i nie przewiduje ona zwrotu takiej nieruchomości, gdy inwestycja nie doszła do skutku. I właśnie to okazało się przepisem niekonstytucyjnym. Niekonstytucyjność przepisów specustawy drogowej (tj. ustawy z 10 kwietnia 2003 o szczególnych zasadach a) art. 98 ust. 3 ustawy o gospodarce nieruchomościami przez jego błędną wykładnię polegającą na przyjęciu, że z wnioskiem o ustalenie odszkodowania za działki gruntu wydzielone pod drogi publiczne może wystąpić spadkobierca właściciela i w konsekwencji niewłaściwe zastosowanie tego przepisu przez przyznanie odszkodowania osobie nieuprawnionej. Odpowiedź pierwsza na zadane pytanie: dlaczego przy obliczeniu odszkodowania za wywłaszczenie gruntów pod drogę, przyjmujemy stan nieruchomości z dnia wydania decyzji (i często będzie to data wsteczna do czynności szacowania)? będzie bardzo prozaiczna – dlatego, że wymagają tego przepisy. Ale można dodać tu odpowiedź drugą A więc, jeżeli przejęto od nas grunt pod drogę publiczną, osoba dokonująca wyceny naszej działki sprawdza, czy wartość gruntów przeznaczonych pod drogi publiczne jest wyższa, niż wartość naszej nieruchomości wg jej przeznaczenia w chwili wywłaszczenia, ustalonego kolejno wg przeznaczenia w miejscowym planie zagospodarowania Wywłaszczenie nieruchomości polega na pozbawieniu lub ograniczeniu w drodze decyzji, prawa własności, prawa użytkowania wieczystego lub innego prawa rzeczowego na nieruchomości. Może być dokonane jedynie w wyjątkowych sytuacjach, jeżeli cele publiczne (np. budowa drogi) nie mogą być zrealizowane w inny sposób niż przez pozbawienie 21 czerwca, 2023. Zgodnie z przepisami w zamian za pozbawienie praw do nieruchomości powinno zostać przyznane słuszne odszkodowanie – odpowiednio ze środków Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego. Zdarzają się jednak sytuacje, że osoba wywłaszczana przez miesiące a nawet lata nie otrzymuje należnych jej pieniędzy KkvYQq. Wywłaszczenie nieruchomości jest obecnie przedmiotem wielu sporów. Prawnicy z Kancelarii Nieruchomości & Proces Budowlany zajmują się kompleksowym regulowaniem stanów prawnych nieruchomości oraz reprezentują klientów w postępowaniach o zwrot i odszkodowanie za zabrane mienie; za wywłaszczone nieruchomości: na cele publiczne, zajętych pod drogi publiczne czy zajętych w PRL. Definicja wywłaszczenia – instrument władzy publicznej Wywłaszczanie jest jednym z instrumentów dostępnych władzy publicznej, gdzie decyzja o wywłaszczeniu nieruchomości umożliwia realizację zamierzeń inwestycyjnych, pomimo sprzeciwu jednostki. Władze publiczne mogą zdecydować się na wydanie decyzji o wywłaszczeniu jeżeli cele publiczne nie mogą być zrealizowane w innym miejscu i nie mogą być nabyte w drodze umowy. Nieruchomość może być wywłaszczona tylko na rzecz Skarbu Państwa lub jednostki samorządowej. Organem właściwym w sprawach wywłaszczenia jest starosta, wykonujący zadanie z zakresu administracji rządowej. Wywłaszczenie nieruchomości polega na pozbawieniu albo ograniczeniu prawa własności, prawa użytkowania wieczystego lub innego prawa rzeczowego na nieruchomości. Tym samym wywłaszczenie nie zawsze oznacza całkowite pozbawienie władztwa nad rzeczą, lecz może się wiązać też z jego ograniczeniem. Postępowanie wywłaszczeniowe następuje z dniem, w którym decyzja staje się o nieuregulowanym stanie prawnym ( brakuje księgi wieczystej lub potrzebnej dokumentacji do ustalenia osób którym przysługuje do niej prawo rzeczowe) przyjmuje się służące do jej oznaczenia dane z katastru nieruchomości. Wywłaszczenia po II wojnie światowej W okresie władzy komunistycznej w Polsce rząd cechował się dość powszechną praktyką wywłaszczania nieruchomości jako formy polityki społeczno–ideologicznej (tzw. nacjonalizacja). Należy jednak mieć na względzie, że wywłaszczenia te często dokonywane były bez podstawy prawnej, na zasadzie faktów dokonanych. W wyniku nie zawsze legalnych działań władzy państwowej obecnie istnieje konieczność regulowania stanu prawnego nieruchomości. Ustawa wywłaszczenie nieruchomości Podstawowym aktem prawnym, który obowiązuje, jest ustawa o gospodarce nieruchomościami ( z 2010 nr 102 poz. 651 ze zm.). Regulacje znajdują się także w ustawie z dnia 12 marca 1958 r. o zasadach i trybie wywłaszczania nieruchomości (Dz. U. Nr 17, poz. 70). Wywłaszczenie nieruchomości na podstawie specustaw W związku z czasochłonnością postępowań wywłaszczeniowych, w stosunku do inwestycji priorytetowych zostały uchwalone tzw. specustawy, które umożliwiają szybszą realizację zamierzeń. Specyfiką tych postępowań jest objęcie we władanie nieruchomości przez podmiot publiczny, tj. np. jednoczesne wywłaszczenie nieruchomości pod drogi publiczne i umożliwienie tym samym realizacji inwestycji, pomimo toczącego się postępowania odnośnie wynagrodzenia za przejmowany grunt. Prawnicy z naszej kancelarii pomagają w uzyskaniu należnego odszkodowania w wysokości realnej wartości wywłaszczonej nieruchomości, przy czym pojmujemy powyższą kwestię jako odszkodowanie za wywłaszczenie nieruchomości zajętych pod drogi publiczne oraz na podstawie innych specustaw: specustawa drogowa – ustawa z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (Dz. U. z 2003 r. Nr 80, poz. 721, ze zm.); specustawa kolejowa – ustawa z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym (Dz. U. z 2003 r. Nr 86, poz. 789, ze zm.); specustawa lotniskowa – ustawa z dnia 12 lutego 2009 r. o szczególnych zasadach przygotowywania i realizacji inwestycji w zakresie lotnisk użytku publicznego (Dz. U. z 2009 r. Nr 42, poz. 340, ze zm.); specustawa przeciwpowodziowa – ustawa z dnia 8 lipca 2010 r. o szczególnych zasadach przygotowania inwestycji w zakresie budowli przeciwpowodziowych (Dz. U. z 2010 r. Nr 143, poz. 963); specustawa EURO 2012 – z ustawą dnia 7 września 2007 r. o przygotowaniu finałowego turnieju Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej UEFA EURO 2012 (Dz. U. z 2007 r. Nr 173, poz. 1219, ze zm.). Odszkodowanie za wywłaszczenie nieruchomości – Zwrot – Reprywatyzacja Za przejmowane obecnie nieruchomości na rzecz jednostek publicznych, ich dotychczasowym właścicielom należy się odszkodowanie. Wysokość odszkodowania za wywłaszczenie jest ustalana w trakcie negocjacji poprzedzających wszczęcie procedury wywłaszczeniowej albo już w trakcie postępowania administracyjnego. W myśl ustawy o gospodarce nieruchomościami z dnia 21 sierpnia 1997 r. Art. 139 i Art. 140 W razie zwrotu wywłaszczonej nieruchomości poprzedni właściciel lub jego spadkobierca zwraca Skarbowi Państwa lub właściwej jednostce samorządu terytorialnego, w zależności od tego, kto jest właścicielem nieruchomości w dniu zwrotu, ustalone w decyzji odszkodowanie, a także nieruchomość zamienną, jeżeli była przyznana w ramach odszkodowania. Ponadto właściciele oraz spadkobiercy, którzy po okresie II wojnie światowej utracili bezprawnie swe nieruchomości na terenie miasta stołecznego Warszawa, a do tej pory nie złożyli wniosku dekretowego, będą mogli otrzymać rekompensatę. Obecnie trwają prace nad stosownym projektem reprywatyzacyjnym. W przypadku mienia znacjonalizowanego, właściciel lub następcy prawni z księgi wieczystej poszkodowani bezprawnymi działaniami władz, poza odszkodowaniem, co do zasady mogą również dochodzić zwrotu utraconego mienia. Nie mniej jednak, sprawy takie zawsze wymagają indywidualnego zbadania, przez wzgląd na dużą liczbę okoliczności mogących mieć wpływ na wynik sprawy. Nasza kancelaria nieruchomości to miejsce, w którym pomożemy Ci rozwiązać problemy prawne w kwestii wyłączenia nieruchomości po prowadzimy postępowanie wywłaszczeniowe Każdy adwokat z naszego zespołu ma duże doświadczenie w prowadzeniu spraw reprywatyzacyjnych. Zobacz również: Zasiedzenie nieruchomości Zasiedzenie nieruchomości, to inaczej pierwotne nabycie nieruchomości w trybie tzw. zasiedzenia. Jest to jedna z form objęcia własności nad rzeczą. Normy prawne dotyczące zasiedzenia nieruchomości zostały uregulowane w polskim systemie prawnym w kodeksie cywilnym – art. 172 oraz następne. Podział nieruchomości Zasady podziału nieruchomości reguluje Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o Gospodarce Nieruchomościami. Podziału dokonuje się z urzędu lub na wniosek osoby, która wykaże, że ma w tym interes prawny (np. właściciel lub użytkownik wieczysty nieruchomości). Odszkodowania za wywłaszczenie i utratę wartości nieruchomości Kancelaria Nieruchomości i Proces Budowlany z uwagi na swoją specjalizację, posiadane kompetencje oraz bogate doświadczenie pragnie zaprosić do współpracy wszystkich Klientów, którzy borykają się ze sprawami z tytułu uzyskiwania odszkodowań za wywłaszczenie i ograniczenie w użytkowaniu nieruchomości. Jak odbywa się zniesienie współwłasności nieruchomości? Prawo budowlane i jego znajomość to elementy kluczowe w procesie realizacji każdej inwestycji. Prace budowlane, bez względu na skalę przedsięwzięcia, wymagają uzyskania od organów administracyjnych rozmaitych pozwoleń, a także dokonania właściwych uzgodnień. Równie ważne pozostają umowy, będące gwarancją terminowej i rzetelnej realizacji prac, jakie inwestor zawiera z poszczególnymi wykonawcami. Kto może pozbawić właściciela nieruchomości? Wywłaszczenie nieruchomości to niewątpliwie jedna z najbardziej dotkliwych form ingerencji w prawo własności, prowadząca najczęściej do całkowitego pozbawienia właściciela jego prawa do gruntu. Niemniej jednak biorąc pod uwagę fakt, że grunty są dobrem rzadkim, a ich prywatna własność nie zawsze umożliwia realizację lub ochronę celów o charakterze publicznym, ponadjednostkowym, w większości demokratycznych państw dopuszcza się stosowanie instytucji wywłaszczenia. W regulacjach prawnych dotyczących wywłaszczenia w poszczególnych państwach występuje wiele różnic, lecz co do zasady wywłaszczenie dopuszczalne jest, gdy spełnione są przynajmniej dwie podstawowe przesłanki. Pierwszą z nich jest wymóg, aby wywłaszczenie dokonane było w interesie publicznym, dla realizacji celu publicznego lub dla zapewnienia publicznych korzyści. Drugą przesłanką jest wypłata pełnego, słusznego lub sprawiedliwego odszkodowania. W Konstytucji RP, zgodnie z art. 21 wskazano, że Rzeczpospolita Polska chroni własność i prawo dziedziczenia (ust. 1), a wywłaszczenie jest dopuszczalne jedynie wówczas, gdy jest dokonywane na cele publiczne i za słusznym odszkodowaniem (ust. 2). Już w czwartek Dzień Edukacji Prawnej>> Wywłaszczenie może być dokonane tylko na rzecz Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego, natomiast podmioty te mogą następnie dysponować nabytą nieruchomością na rzecz podmiotów prywatnych, które mają za zadanie realizację celu publicznego. Jest tak dlatego, że cele publiczne wcale nie oznaczają inwestycji realizowanych wyłącznie i w całości przez podmioty publiczne. Przeciwnie, wiele z nich może być realizowana a następnie zarządzana i utrzymywana przez specjalistyczne przedsiębiorstwa prywatne. W jakiej formie i z jakich powodów dokonuje się wywłaszczenia? Wywłaszczenie może być dokonane wyłącznie na cele publiczne, których lista zawarta jest w art. 6 ustawy o gospodarce nieruchomości, ale także w ustawach szczególnych (np. budowa dróg publicznych, inwestycje w zakresie budowli przeciwpowodziowych, rozwój usług i sieci telekomunikacyjnych). Szczególnym celem publicznym była także budowa stadionów w ramach przygotowywania finałowego turnieju Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej UEFA EURO 2012. Ponadto wywłaszczenie jest możliwe tylko w odniesieniu do nieruchomości położonych na obszarach przeznaczonych w planach miejscowych na cele publiczne albo do nieruchomości, dla których wydana została decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego. Tak więc podczas uchwalania miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego (mzpzp - przyp. red.) obywatele powinni się interesować tym, czy ich nieruchomości nie znajdą się w obszarze przeznaczonym do realizacji celów publicznych, gdyż to otwiera drogę do wywłaszczenia. Na etapie uchwalania planów warto zgłaszać uwagi do projektu. Jak przebiega procedura? Wszczęcie procedury wywłaszczenia ma być ostatecznością, ponieważ wywłaszczenie nieruchomości może być dokonane, jeżeli cele publiczne nie mogą być zrealizowane w inny sposób niż przez pozbawienie albo ograniczenie praw do nieruchomości, a prawa te nie mogą być nabyte w drodze umowy (art. 112 ust. 3 ustawy o gospodarce nieruchomościami - ugn). Wszczęcie postępowania wywłaszczeniowego należy poprzedzić rokowaniami o nabycie w drodze umowy praw do nieruchomości, przeprowadzonymi między starostą, wykonującym zadanie z zakresu administracji rządowej, a właścicielem lub użytkownikiem wieczystym nieruchomości, a także osobą, której przysługuje do nieruchomości ograniczone prawo rzeczowe. W trakcie prowadzenia rokowań może być zaoferowana nieruchomość zamienna. Jeżeli negocjacje nie przyniosą rezultatu, wszczynane jest w postępowanie wywłaszczeniowe, w ramach którego obowiązkowo przeprowadza się rozprawę administracyjną. Postępowanie kończy się wydaniem decyzji administracyjnej wywłaszczeniu, w której określony jest cel wywłaszczenia, a także należne odszkodowanie. Jak się przed tym bronić? Ponieważ wywłaszczenie wymaga spełnienia wymogów konstytucyjnych oraz wynikających z ugn, a także zachowania stosownej procedury, obrona przed wywłaszczeniem powinna koncentrować się na naruszeniach tych przepisów, a zatem należy sprawdzić, czy na pewno podany cel mieści się w katalogu celów publicznych, czy nieruchomość jest w mpzp przeznaczona na te cele, czy przeprowadzono odpowiednią procedurę, czy wydano poprawna decyzję administracyjna, zawierająca ustawowo określone elementy. Jakie powinno być odszkodowanie za wywłaszczenie? Zasady określania odszkodowania za wywłaszczenie zawarto obecnie w ugn., z której wynika, że ustawodawca słuszne odszkodowanie utożsamia, co do zasady, z wartością rynkową wywłaszczonej nieruchomości (art. 128 i nast. w szczególności art. 134 Wartość ta określana jest przez rzeczoznawcę majątkowego, który wykonując zawód zaufania publicznego nie działa na rzecz żadnej ze stron, lecz ma sporządzić obiektywną, poprawną metodologicznie wycenę. Określona jest w specjalnym dokumencie, operacie szacunkowym, w którym opisane są założenia i dane przyjęte w wycenie, a także procedura wykonania wyceny. Wartość rynkowa nieruchomości, której własność została utracona w wyniku wywłaszczenia, co do zasady rekompensuje uszczerbek w postaci utraty składnika aktywów, jednakże nie oznacza to, że doszło do rekompensaty szkód powstałych wskutek dokonania wywłaszczenia. Szkoda ta obejmuje znacznie więcej, niż tylko wartość rynkową utraconego składnika aktywów. Zazwyczaj obejmuje ona także: utracone dochody, koszty poszukiwania i nabycia nowej nieruchomości, koszty przeprowadzki i odtworzenia gospodarstwa domowego, ale także przedsiębiorstwa, czy gospodarstwa rolnego, zwiększone koszty dojazdu do pracy, itp. Jakie działania należy podjąć, by zagwarantować uzyskanie odszkodowania w odpowiedniej wysokości? Można mieć uzasadnione wątpliwości co do tego, czy konstytucyjny wymóg płacenia słusznego odszkodowania za wywłaszczenie jest spełniony w sytuacji, gdy odszkodowanie to dotyczy wyłącznie jednego elementu szkody – a mianowicie przejmowanej nieruchomości. Wbrew zaleceniom organizacji międzynarodowych (np. Organizacja Narodów Zjednoczonych do spraw Wyżywienia i Rolnictwa -Food and Agriculture Organization of The United Nations – FAO) ustawodawca polski nie utożsamia słusznego odszkodowania za wywłaszczenie z odszkodowaniem, które umożliwia wywłaszczonemu podmiotowi na odtworzenie swojej sytuacji majątkowej sprzed wywłaszczenia, co najwyżej ma zapewnić możliwość odtworzenia wywłaszczonego składnika mienia. Nie przyjęto zatem zasady, że odszkodowanie powinno odzwierciedlać nie tyle wartość rynkową wywłaszczanej nieruchomości, lecz tzw. wartość obiektywną szkody, obejmującą wartość rynkową nieruchomości, obniżenie wartości niewywłaszczonej części nieruchomości, inne straty i koszty, które negatywnie wpływają na sytuację finansową wywłaszczonego podmiotu. Wydaje się, że w czasie negocjacji, które muszą poprzedzić nabycie nieruchomości przez wywłaszczenie, należy negocjować odszkodowanie, które pokryje chociażby częściowo dodatkowo generowane przez nie koszty (przeprowadzka, odtworzenie przedsiębiorstwa, itp.). Niestety, zdarza się, że negocjacje prowadzone są schematycznie, bez woli organu osiągnięcia satysfakcjonującego kompromisu, uwzględniającego interes zagrożonego wywłaszczeniem obywatela. Argumentacja zawarta w wyrokach TK po roku 2003, uzasadniająca bardzo wąski zakres odszkodowania w przypadku wywłaszczenia nieruchomości, nie uwzględnia konsekwentnie stosowanej przez ETPCz zasady proporcjonalności, ani też wypracowanych przez FAO i FIG (Międzynarodowa Federacja Geodetów - Fédération Internationale des Géomètres) zaleceń dotyczących dobrych praktyk z zakresu wywłaszczenia. W przeciwieństwie do większości państw europejskich, regulacje polskie przewidują tylko jeden element odszkodowania za wywłaszczenie, a mianowicie wartość utraconej nieruchomości. Tymczasem inne państwa w Europie i na świecie rekompensują także inne straty i utracone korzyści. Bardzo celna jest koncepcja anglosaska, przewidująca obliczanie odszkodowania według wartości dla właściciela, a nie nabywcy. Warto także wskazać, że niejednokrotnie wywłaszczane jest tylko część nieruchomości. Zgodnie z art. 113 ust. 3 ugn jeżeli wywłaszczeniem jest objęta część nieruchomości, a pozostała część nie nadaje się do prawidłowego wykorzystywania na dotychczasowe cele, na żądanie właściciela lub użytkownika wieczystego nieruchomości nabywa się tę część w drodze umowy na rzecz Skarbu Państwa lub na rzecz jednostki samorządu terytorialnego, w zależności od tego, na czyją rzecz następuje wywłaszczenie., a organ odmawia. Niestety w praktyce organ niejednokrotnie odmawia nabycia bezużytecznej dla właściciela części nieruchomości, argumentując, że można z niej nadal korzystać, co stanowi naruszenie ugn i godzi w interesy wywłaszczanego podmiotu. Kodeks cywilny. Komentarz. Tom I. Część ogólna>> Głównym celem zmiany przepisów jest likwidacja zasady korzyści i powiązanie odszkodowania za wywłaszczenia nieruchomości pod inwestycje celu publicznego z wartością rynkową nieruchomości (fot. shutterstock) 4 sierpnia odbędzie się wysłuchanie publiczne ws. projektu dotyczącego odszkodowań za wywłaszczenia pod inwestycje publiczne, takie jak budowa Centralnego Portu Komunikacyjnego. Zdecydowała o tym we wtorek sejmowa Komisja Infrastruktury. We wtorek komisja miała rozpatrzyć projekt noweli o gospodarce nieruchomościami, który zmienia sposób określania wysokości odszkodowania za wywłaszczenia nieruchomości pod inwestycje celu publicznego. Ostatecznie przyjęto wniosek o przeprowadzenie 4 sierpnia wysłuchania publicznego ws. projektu. Podczas posiedzenia Gabriela Lenartowicz (KO) podkreśliła, że proponowana zmiana przepisów ma charakter ustrojowy i w opinii strony społecznej nie była wystarczająca konsultowana. "Z uwagi na materię konieczne jest wypowiedzenie się opinii publicznej" - powiedziała. Mirosław Ochojski z kancelarii i fundacji Inlegis ocenił, że proponowane przepisy nie regulują wszystkich problemów, z jakimi borykają się osoby wywłaszczone. Jego zdaniem po zmianach wartość odszkodowania będzie oderwana od wartości rynkowej nieruchomości, gdyż nie będzie uwzględniać celu wywłaszczenia. W Ocenie Skutków Regulacji podano, że głównym celem zmiany przepisów jest likwidacja zasady korzyści i powiązanie odszkodowania za wywłaszczenia nieruchomości pod inwestycje celu publicznego z wartością rynkową nieruchomości. Do takiej wartości ma być dodawany bonus pieniężny stanowiący zryczałtowany ekwiwalent kosztów przeprowadzki czy czynności prawnych, dotychczas nierefundowanych. Czytaj też: Wywłaszczenia w związku z budową CPK. Będzie Program Dobrowolnych Nabyć "Bonus pieniężny jest również swoistym wynagrodzeniem za sam fakt przymusowego przejęcia własności nieruchomości. Bonus wyniesie bazowo 10 proc. wartości nieruchomości. Bonus w wysokości 20 proc. dotyczyć będzie wartości naniesień na nieruchomości oraz wartości lokalu" - wyjaśniono. Projekt przewiduje, że przysługiwać będzie roszczenie do sądu cywilnego o szkodę rzeczywistą w zakresie szerszym niż wynika to z odszkodowania. Z rozwiązania tego będzie mógł skorzystać np. przedsiębiorca, dla którego wywłaszczenie spowodowało wyjątkowo wysokie szkody nierekompensowane odszkodowaniem. Czytaj też: Odszkodowania za wywłaszczenia nieruchomości na nowych zasadach. Jest projekt Jeżeli wysokość odszkodowania za nieruchomość zamieszkałą będzie niższa niż ustalone ustawowo wskaźniki, przysługiwać będzie zwiększenie odszkodowania do poziomu pozwalającego na odtworzenie sytuacji mieszkaniowej. Może to być nawet 100-proc. wzrost wysokości odszkodowania, zależnie od liczby osób zamieszkujących nieruchomość. Obowiązywać tu będzie kryterium zameldowania na pobyt stały w okresie poprzedzającym wywłaszczenie. Rozwiązanie to ograniczono do osób bliskich właścicielowi lub użytkownikowi wieczystemu. Wskazano, że proponowane rozwiązania ws. ustalania odszkodowania za wywłaszczenie nieruchomości będą stosowane do umownego nabywania nieruchomości na potrzeby budowy zasobu nieruchomości CPK. Artykuł nie posiada jeszcze żadnych komentarzy. Co do zasady roszczenie o odszkodowanie za wywłaszczoną nieruchomość przeznaczoną pod drogę publiczną nie przedawnia się. Z pewnymi jednak wyjątkami. Za działki, które przeszły na własność gminy/powiatu/województwa byłemu właścicielowi należy się odszkodowanie. Tak stanowi na przykład art. 98 ust. 3 ustawy o gospodarce nieruchomościami regulujący odpowiedzialność odszkodowawczą za działki przeznaczone i wydzielone pod drogi publiczne, które z mocy prawa przeszły na własność gminy/powiatu/województwa. Konstytucja RP stanowi, że wywłaszczenie możliwe jest tylko na cele publiczne i za słusznym odszkodowaniem. Z dość szerokiego orzecznictwa wynika, że słuszne odszkodowanie to takie, które odpowiada faktycznej wartości nieruchomości. Przedmiotem analiz sądów administracyjnych stała się kwestia czy roszczenie o wypłatę odszkodowania przedawnia się. Zwolennicy poglądu uznającego możliwość przedawnienia podnosili, iż ustalenie odszkodowania pomiędzy organem, a pozbawionym własności jest czynnością cywilnoprawną. Dlatego też uważają, że roszczenie takie przedawnia się zgodnie z przepisami Kodeksu Cywilnego. Pogląd taki został jednoznacznie oceniony przez sądy administracyjne jako błędny. Jak słusznie wskazał Naczelny Sąd Administracyjny skoro roszczenie o zapłatę odszkodowania powstało na gruncie stosunku administracyjnego, to jego realizacja wraz z oceną wszystkich skutków prawnych – w tym również przedawnienia – winna być oceniana na podstawie przepisów materialnych prawa administracyjnego. (…) na gruncie prawa administracyjnego o przedawnieniu roszczenia można mówić jedynie wówczas, gdy przepis prawa wyraźnie tak stanowi (por. wyrok NSA z roku, I OSK 1588/07, W kwestii odszkodowania za drogi, które w wyniku podziału przeszły na własność gminy brak jest jakichkolwiek przepisów, które ustalałyby jakiekolwiek terminy przedawnienia. Kiedy roszczenia o odszkodowanie za wywłaszczenie podlegają przedawnieniu Przepisy ustawy z dnia 13 października 1998 r. – Przepisy wprowadzające ustawy reformujące administrację publiczną wprowadzają okres przedawnienia dla roszczeń za drogi, które z dniem 1 stycznia 1999 roku przeszły na własność Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego. Jak wynika z art. 73 wskazanej ustawy roszczenie o odszkodowanie można było wnosić wyłącznie do 31 grudnia 2005 roku. Przepisy te, uznane za kontrowersyjne, stały się przedmiotem analizy Trybunału Konstytucyjnego, który stwierdził, że są one zgodne z Konstytucją (zob. wyrok TK z roku). Należy jednak zwrócić uwagę, że przepisy te dotyczą wyłącznie dróg, które w dniu r. znajdowały się we władaniu Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego i były zajęte pod drogi publiczne. Muszą występować dwie przesłanki jednocześnie – tj. władanie przez Skarb Państwa lub jednostkę samorządu terytorialnego oraz istnienie drogi publicznej na gruncie, będącym przedmiotem wywłaszczenia. Zatem, przepisy nie dotyczą przypadków, kiedy wywłaszczenie nastąpiło z innych przyczyn – choćby miało miejsce przed wskazaną datą r. Jeżeli własność nieruchomości przeszła na rzecz Skarbu Państwa w wyniku podziału nieruchomości przeznaczonej pod drogę wówczas roszczenie o odszkodowanie nie przedawnia się. Nawet wówczas jeśli podział był dokonany na podstawie nieobowiązujących już przepisów ustawy o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości z 1985 roku. Więcej nt. odszkodowań za działki wydzielone pod drogi: Nawigacja wpisu